نویسنده: حامد صدیقی
تاکنون موارد مختلفی از فعالیت‌های نیکوکارانه دیده و شنیده‌ام که مرا به تحسین واداشته است. بسیاری از این فعالیت‌ها نه در دیگر کشورها که در ایران اتفاق افتاده و من در استان یزد شاهد آن بوده‌ام. شاید ویژگی آن همین بومی بودن آن بوده است. یعنی فرد نیکوکار با توجه مشکلات پیرامون خود نسبت به انجام کار خیر اقدام کرده است و برای من این دیدگاه خاص و روشن فرد نیکوکار بوده که تبدیل به یک الگو شده است. به این‌گونه که شاید گاهی فرد مهم نباشد و چیزی که اهمیت داشته باشد نگاهی است که فرد نیکوکار دارد و این نگاه سپس گسترش پیداکرده است. چه بسیار افرادی هستند که با نیت نیکوکارانه نسبت به انجام کار یا وقف اقدام می‌کنند اما این کار با توجه به مشکلات اطراف نبوده و یا درد زیادی در اطراف خود را درمان نکرده است. هر چه نگاه ژرف‌تر باشد تأثیر انجام کار خیر می‌تواند بیشتر باشد.
یکی از مشکلات استان همیشه کم‌آبی بوده است. همین مسئله توجه نیکوکاران زیاد یزدی را درگذشته به خود جلب کرده است. به‌گونه‌ای که بسیاری از وقفیات در مناطق مختلف استان یزد، وقف چاه آب بوده است. به‌گونه‌ای که فرد نیکوکار چاه آب و یا راه‌آبی را در یک منطقه روستایی را وقف سرسبزی و آبادانی منطقه‌ای می‌کرده است و از سوی دیگر همین امر سبب تسهیل استفاده مردم منطقه از آب شرب می‌شده است و آثار بعضی از این فعالیت‌ها به حدی بوده که بعد از گذشت قرن‌ها هنوز آن منطقه به‌واسطه این کار نیک سرسبز مانده و مردم این دیار از آن استفاده می‌کنند. و یا حتی بعضی بادگیرهایی که ساخته و وقف‌شده تا مردم بتوانند در این منطقه کویری و گرم از آن استفاده کنند.
یا یکی از خیرین در شهر یزد در چندین دهه قبل با نگاهی ژرف نسبت به ساخت و سپس نگهداری یک یتیم‌خانه، مدرسه، یک مرکز درمانی و یک مرکز تفریحی اقدام کرده که این فعالیت نیکوکارانه دهه‌ها توانسته هم اثرات مثبت بسیار زیادی بر مردم منطقه گذاشته و هم نگاه این نیکوکار، خود گسترش پیداکرده و بعدازآن ، وقفیات ازاین‌دست گسترش پیداکرده است.
گاهی اوقات نگاه روشن و مهربان بعضی نیکوکاران مرا به فکر فرو برده است به‌گونه‌ای که گمان نمی‌رفته درگذشته این‌چنین تفکراتی وجود داشته باشد. به‌عنوان‌مثال چندی پیش در حاشیه همایش تجلیل از نیکوکاران و واقفین یکی از شهرستان‌های استان یزد، وقف نامه‌ای را دیدم که بیش از دو قرن پیش صورت گرفته بود و در آن فرد نیکوکار زمینی را برای کار زراعی وقف کرده و تصریح کرده بود که از محل درآمد زمین؛ غذای سگ‌های ولگرد منطقه تأمین شود. مسئله حمایت از حیوانات یکی از مواردی است که شاید در حال حاضر نیز توجه زیادی به آن نشود ولی این‌که در قرن‌ها پیش این‌چنین تفکری در انجام کار خیر بوده نشان می‌دهد صرف انجام کار خیر و وقف، بدون توجه به مشکلات اطراف و حل مسائل پیرامونی شاید چندان کارساز نباشد.
ازاین‌گونه نگاه‌ها و موارد در اطراف بسیاری از ایرانیان به‌خصوص درگذشته شاید زیاد دیده شود و الگوی من در کار خیر و نیکوکاری، تفکر این‌گونه افراد است که در کار خود به‌کاربرده‌اند. به هنگام انجام کار خیر، چه‌بهتر چشم‌ها را خوب بازکرده و با نگاهی رها و روشن سعی شود در جهت حل مشکلات پیرامونی که گریبان گیر مردم اجتماع‌های محلی بوده حرکت شود.
- ۹۶/۰۶/۲۰