سینما در خدمت صلیب‌سرخ (به مناسبت روز ملی سینما)

حامد صدیقی خویدک-معاون امور جوانان هلال‌احمر استان یزد | تصویر متحرک برای نخستین‌بار در ابتدای قرن بیستم مطرح و به‌سرعت تبدیل به پدیده‌ای جهانی شد. رئیس بزرگترین شرکت فیلمسازی آن موقع توماس ادیسون نسبت به ساخت مجموعه‌ای از پنج فیلم با موضوع بیماری سل برای صلیب‌سرخ آمریکا در بین سال‌های ١٩١٠ تا ١٩١٤ پرداخت. این فیلم‌ها در سالن‌های سینمای آن موقع پخش شد و هدف آن آگاه‌سازی مردم در خصوص خطرات این بیماری بود. در ادامه نیز صلیب‌سرخ آمریکا به ساخت فیلم‌های مختلف آموزشی پرداخت.
اما صنعت سینما خیلی زود از موضوعات آموزشی خسته شد. موضوعات اخلاقی خیلی زود جای خود را به سینمای کمدی و درام و کارآگاهی داد. در حین جنگ جهانی اول، بیشترین استقبال از سینما در خصوص فیلم‌هایی از جنگ بود و توزیع فیلم نیز به برکت حضور شرکت‌های بین‌المللی توزیع آسان‌تر و سینما به هنر هفتم بدل شد. در حین جنگ جهانی اول، جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ بسرعت رشد کرد و ساختارمند شد. با ظهور صلح و رفتن جنگ، پشتیبانی‌ها کمتر شد و صلیب‌سرخ نیاز داشت برای نشان‌دادن خود به پروپاگاندا یا همان ارتباطات و تبلیغات روی بیاورد که یکی از راه‌ها تولید فیلم بود. صلیب‌سرخ آمریکا در‌ سال ١٩١٧ دفتر فیلم خود را راه‌اندازی کرد و مستندهایی در مورد فعالیت‌هایش ساخت. این فیلم‌ها در کنفرانس‌ها برای جلب حمایت نشان داده می‌شد. فیلم‌های صامت بیشتر به همراه پیانو و همچنین یک سخنران همراهی می‌شد که شرکت‌کنندگان را به مشارکت در فعالیت‌ها یا اهدای منابع مالی دعوت می‌کرد. همزمان قابلیت پخش سیار فیلم نیز فراهم شد. تیم‌هایی برای پخش فیلم به همراه تجهیزات به شهرها و روستاها اعزام می‌شدند تا فیلم‌هایی را در مورد بیماری‌ها به مردم نشان دهند. در ‌سال ١٩١٨ کشورهایی همچون ایالات متحده، فرانسه، لهستان و چک از این امکان استفاده کردند.  همزمان با صنعت فیلم، صلیب‌سرخ شبکه پخش و توزیع خود را در‌ سال ١٩٢٠ راه‌اندازی کرد و توانست علاوه بر سینماها، در بیش از ١٤٠٠٠مکان همچون کلیساها، مدارس، باشگاه‌ها و غیره فیلم‌هایی را پخش کند.  در دهه ١٩٢٠ ایده به خدمت در آمدن سینما برای اهداف صلیب‌سرخ به خوبی پیش رفت. در آن موقع این موضوع پذیرفته شده بود که برای پروپاگاندا مستقیم‌گویی نمی‌تواند قانع‌کننده باشد بلکه باید با درگیرکردن احساسات مخاطب آنها را قانع کرد و تنها تصویر متحرک می‌توانست این چنین مخاطبان را درگیر کند. با راه‌اندازی مجمع جهانی صلیب‌سرخ در‌ سال ١٩١٩ در ژنو، مرکز خدمات فیلم این مجمع نیز راه‌اندازی شد که تا‌ سال ١٩٢١ این مرکز بیش از ٦٠ فیلم تولید کرده بود که بیشتر آن در ایالات متحده آمریکا ساخته شده بود. برای تشویق هر چه بیشتر جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ مجمع جهانی استفاده از این فیلم‌ها را برای جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ آزاد کرد. تمامی بخش‌های مجمع جهانی از فیلم برای برنامه‌های خود استفاده می‌کردند. آرشیو فیلم مجمع جهانی صلیب‌سرخ، بیش از ٢٠٠فیلم با موضوعات حمایت از کودکان، بیماری واگیردار جنسی، بیمارهای عفونی، بهداشت، امدادرسانی و فعالیت‌های پرستاری بود. در آوریل ١٩٢١ با پایان گرفتن درگیری‌ها جمعیت‌های ملی صلیب‌سرخ در ژنو برای نخستین‌بار گرد هم آمدند. به پیشنهاد صلیب‌سرخ ایتالیا، در حاشیه گردهمایی نمایشگاهی از فیلم‌های تولید‌شده توسط جمعیت‌های صلیب‌سرخ برپا شد. کمیته صلیب‌سرخ که میزبان این گردهمایی بود برای این نمایشگاه چهار فیلم با موضوعات بازگرداندن اسرای جنگی، جدال با بیماری‌های واگیردار، مراقبت از کودکان و کمک به پناهندگان آماده کرد. صلیب‌سرخ کشورهای آمریکا، بریتانیا، سوِئد نیز فیلم‌های خود را به نمایش گذاشتند. چیزی که نشان داد فیلم چگونه توانست به‌سرعت جای خود را در صلیب‌سرخ باز کند. در ژانویه ١٩٢٢، در نمایشگاهی در لندن، دو فیلم از روسیه به کارگردانی یک کارگردان نروژی به نمایش گذاشته شد که عملیات بین‌المللی کمک به قربانیان قحطی پخش شد. این فیلم شرایط زندگی در ولگا را به نمایش گذاشته بود که روز بعد از نمایش فیلم، روزنامه‌ها قلم زدند: «بدون تبلیغات، مقاله و کتابی این فیلم توانست این چنین تأثیری بر تماشاگران بگذارد که با هیچ روش دیگری نمی‌شد این چنین نتیجه گرفت.» این مستند به زبان‌های مختلف تولید شد و در سطح اروپا، آمریکا و ژاپن پخش شد. بخشی از تصاویر این فیلم در رسانه‌ها در هفته‌های بعد منتشر شد. برای  نخستین‌بار صلیب‌سرخ جای خود را با استفاده از سینما در بین مردم عادی باز کرد و در نتیجه با استفاده از کمک‌های مردم که از فیلم متأثر شده بودند، توانست به ١٠‌میلیون نفر در دو زمستان متوالی کمک‌های غذایی کند و جان پنج‌میلیون نفر را نجات دهد. از آن زمان استفاده از فیلم و سینما برای شکل دادن به افکار عمومی توسط صلیب‌سرخ رایج شد.

 

منبع:روزنامه شهروند

http://shahrvand-newspaper.ir/News:NoMobile/Main/112339/%D9%87%D9%86%D8%B1-%D9%87%D9%81%D8%AA%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%AA-%D8%B5%D9%84%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D8%AE-